İlaç Kaynaklı Deri Döküntüleri Nelerdir?
İlaç döküntüleri, vücudun belirli bir ilaca karşı verdiği tepki sonucunda oluşmaktadır. Oluşan kızarıklığın türü, kullanılan ilaca ve vücudun oluşturduğu cevaba bağlıdır. İlaçlar, hafif seviyelerden yaşamı tehdit edebilecek seviyelere kadar her tür kızarıklıkla ilişkilendirilmiştir. Kızarıklığın zamanlaması değişebilir. Döküntüler ilacı aldıktan hemen sonra veya birkaç hafta içinde ortaya çıkabilir.
İlaçların neden olduğu döküntüler 3 grupta incelenir:
- İlaca karşı oluşan alerjik reaksiyonun neden olduğu döküntüler
- Belirli bir ilacın istenmeyen yan etkisi olarak oluşan döküntüler
- İlacın hastada güneş ışığına aşırı hassasiyetten oluşturmasından kaynaklanan döküntüler
İlaç Kaynaklı Döküntü Türleri Nelerdir?
Kızarıklık türü | Semptomlar | Sebep |
| Akne | Yüzde, omuzlarda ve göğüste en sık görülen sivilce ve kırmızı alanlar | Anabolik steroidler, kortikosteroidler, bromürler, iyodürler ve fenitoin |
| Eksfolyatif dermatit | Kalınlaşıp soyulabilen ve tüm vücudu kaplayabilen kırmızı, pullu cilt | Sülfat, barbitüratlar, izoniazid, penisilinler ve fenitoin içeren antibiyotikler |
| Döküntü | Aynı bölgede tepki veren koyu kırmızı veya mor bir döküntü | Antibiyotikler ve fenolftalein (bazı laksatiflerde bulunur) |
| Kurdeşen | Kırmızı yumrular | Aspirin, bazı ilaç boyaları, penisilinler ve diğer birçok ilaç |
| Morbiliform veya makulopapüler döküntü | Kızamığa benzer sivilceleri içerebilen düz, kırmızı bir döküntü | Antibiyotikler, antihipertansifler ve kontrast boya daha yaygın kullanılan ilaçlar arasındadır, ancak herhangi bir ilaç bu kızarıklığa neden olabilir. |
| Purpurik püskürmeler | Genellikle bacaklarda olmak üzere ciltte mor alanlar | Bazı antikoagülanlar ve diüretikler |
| Stevens-Johnson sendromu | Ağız, vajina veya penisin iç yüzeyinde tüm vücuda yayılabilen kabarcıklar veya kovan benzeri döküntü | Sülfat, barbitüratlar, penisilinler içeren antibiyotikler ve nöbetler ve diyabet için kullanılan bazı ilaçlar |
İlaç Kaynaklı Deri Döküntüleri Nasıl Teşhis Edilir?
İlaca verilen reaksiyonun neden olduğu döküntüleri teşhis etmek zordur. İlk olarak, hastanın aldığı tüm reçeteli ve reçetesiz ilaçlar incelenmelidir . Az miktarda alınan bir ilaç bile ciltte büyük bir reaksiyona neden olabilir. Doktorunuz ilaç kaynaklı döküntü tanısı sonrasında mümkünse size ikame bir ilaç verebilir . Bazı durumlarda, tanıya yardımcı olmak için deri biyopsisi yapılabilir .
İlaç Kaynaklı Deri Döküntülerinin Tedavisi
Reaksiyona neden olan ilacı almayı bıraktığınızda durum genellikle düzelir. Diğer tedavi seçenekleri şunlardır:
- Kortikosteroidler
- Antihistaminikler
Alerjik reaksiyonlar ciddi ve hatta ölümcül olabilir. İlaç kullanımından sonra derinizde kızarıklık gelişirse, derhal doktorunuza başvurun.
