Kırık, kemiğin kısmen veya tamamen parçalanmasıdır. Bir kırılma meydana geldiğinde, kırık açık veya kapalı olarak sınıflandırılır:
· Açık kırık (aynı zamanda bileşik kırık olarak da adlandırılır): Kemik deriden görülebilir veya derin bir yara kemiği deriden dışarı çıkarır.
· Kapalı kırık (aynı zamanda basit kırık olarak da adlandırılır). Kemik kırılmış halde iken derinin sağlam kaldığı kırık şeklidir.
Kırıklara ne sebep olur?
Kırıklar çoğunlukla kemiğe kaldırabileceğinden daha fazla kuvvet uygulandığında meydana gelir.
Düşme, travma ve vücuda doğrudan darbeler kemik kırıklarına neden olabilmektedir.
Aşırı kullanım veya tekrarlayan hareketler kasları yorabilmekte ve kemiğe daha fazla baskı uygulayabilmektedir. Bu durumda stres kırılmaları oluşur. Bu şekilde oluşan kırıklar sporcularda daha yaygındır.
Osteoporoz veya kanser gibi kemiği zayıflatan hastalıklar da vücutta kemiklerin zayıflamasına ve kırık oluşumuna neden olabilir.
Kırığın belirtileri nelerdir?
Aşağıdakiler, kemik kırığının en yaygın semptomlarıdır. Bununla birlikte, semptomlar her kişide farklılık gösterebilir. Kırık belirtileri şunları içerebilir:
· Ani acı
· Yaralı alanı veya yakındaki eklemleri hareket ettirmede problem
· Şişme
· Açık deformite
· Sıcaklık, morarma veya kızarıklık
Kemik kırığı semptomları diğer tıbbi durumları belirtilerine benzeyebilir. Teşhis için daima bir doktor ile görüşmeniz gerekmektedir.
Kemik kırıkları nasıl teşhis edilir?
Tam bir tıbbi geçmişe (yaralanmanın nasıl gerçekleştiği hikayesinin alınması dahil) ve fiziksel muayeneye ek olarak, kırık için aşağıda listelenen testler gerçekleştirilmektedir:
· Röntgen. Filmde iç dokuların, kemiklerin ve organların görüntülerinin oluşturulması için gözle görünmez elektromanyetik enerji ışınları kullanan bir teşhis testi.
· Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). Vücuttaki yapıların ayrıntılı görüntülerinin oluşturulması için büyük mıknatıslar, radyofrekanslar ve bilgisayar kullanan bir görüntüleme testi.
· Bilgisayarlı tomografi taraması (BT). Bu test, vücudun ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için X ışınları ve bir bilgisayar kullanan bir görüntüleme testidir. BT taraması kemiklerin, kasların, yağların ve organların ayrıntılarını göstermektedir.
Kemik kırıkları nasıl tedavi edilir?
Tedavinin asıl amacı, kırılan kemik parçalarını yerine koymak, ağrıyı kontrol altına almak, kemiğe iyileşmesi için zaman vermek, komplikasyonları önlemek ve kırık bölgenin normal kullanımını sağlamaktır.
Tedavi şunları içerebilir:
· Atel veya alçı. Kemiği hizada tutmak ve yaralı bölgeyi hareketsiz hale getirmek için kullanılmaktadır. Kemik iyileşirken yaralı bölgeyi hareket veya kullanımdan korur.
· İlaç. Ağrıyı kontrol altına almak için kullanılmaktadır.
· Çekiş. Çekme hareketleri, vücudun belirli kısımlarını belirli bir yönde esnetmek için kullanılmaktadır. Çekişte genellikle kasnaklar, ipler, ağırlıklar ve yatağın üzerine veya üzerine tutturulmuş metal bir çerçeve kullanılır. Çekişin amacı, kemik uçlarının hizalanmasına ve iyileşmesine yardımcı olmak için kırık kemiğin etrafındaki kasları ve tendonları germektir.
· Ameliyat. Bazı kırık kemikler tekrar yerine yerleştirmek için ameliyat gerekebilir. Bazen kemik parçalarını iyileşirken yerinde tutmak için dahili fiksasyon (kemiğin içinde bulunan metal çubuklar veya pimler) veya harici fiksasyon cihazları (metal çubuklar veya pimler) kullanılabilir.
Kırık parçalar arasında tedavi sonrası yeni kemik oluşması aylar alabilir.
Kemik kırıklarının oluşmasını önlemek için neler yapılabilir?
Çoğu kemik kırığı, düşme ve benzeri yaralanmalar gibi kazalardan kaynaklanır. Kemiklerinizde kırılma riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:
· Kemikleri güçlü tutmak için D vitamini ve kalsiyum içeren sağlıklı bir diyet uygulamak
· Kemiklerinizi güçlü tutmak için egzersiz yapmak
· Kemik kırılma riskini artırabilen ve iyileşme sürecini negatif etkileyen sigaradan uzak durma.k
· Osteoporoz, yaşlı insanlarda kemik kırığını oluşumunun en yaygın nedenidir. Osteoporoz riskiniz hakkında doktorunuzla konuşun, hastalık varlığında tedavi alın.
Doktorumu ne zaman aramalıyım?
Kemiğinizde kırık olduğunu düşündüğünüz her durumda hastaneye gitmelisiniz.
Açık (kemiğin deriden geçerek görülebilmesi veya kemiği deriden açığa çıkaran derin bir yara) kırıkların varlığı acil bir durum olarak kabul edilmektedir. Bu tür bir kırıklar için hemen tıbbi yardım alınması gerekmeketdir.
Omurganın kemiklerindeki gerçekleşen herhangi bir yaralanma da acil müdahale gerektirmektedir. Bu yaralanmalar şiddetli sırt ağrısına, sinir sorunlarına, uyuşma, karıncalanma, halsizlik veya bağırsak / mesane problemlerine sebep olabilir. Omurga kemiklerinde kırıktan şüphelendiğiniz durumlarda acilen hastaneye başvurun.