Glokom, gözlerin içindeki sıvı basıncının yavaşça arttığı ve gözdeki sıvının düzgün şekilde boşaltılamadığı bir sağlık sorunudur. Hastalıkta sıvı birikimi retinayı beyne bağlayan bir sinir lifi demeti olan optik sinire zarar verir. Optik sinirde meydana gelen hasar görme kaybına neden olur.
Glokom hastalığının farklı tipleri bulunmaktadır:
· Açık açılı glokom
· Düşük tansiyonlu veya normal tansiyonlu glokom
· Açı kapanması glokomu
· Çocukluk çağı glokomu
· Konjenital glokom
· Birincil glokom
· İkincil glokom
Glokomun nedenleri bilinmemektedir. Gözlerinde sıvı basıncı normal olan kişiler bile glokom sebebiyle görme yetilerini kaybedebilmektedir.
Herkes glokom geliştirebilmesine rağmen bazı insanlar diğerlerinden daha yüksek risk altındadır. Glokom için risk faktörleri şunlardır:
· Irk. Glokom, Afro-Amerikalılar için körlük oluşumunun en önde gelen nedenidir.
· Yaş. 60 yaş ve üstü kişilerde glokom gelişme riski daha yüksektir.
· Aile öyküsü. Ailesinde glokom hastası olan kişilerin hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir.
· Gözlerin içinde yüksek sıvı basıncı. Gözlerinin içinde yüksek sıvı basıncı olan kişiler glokom gelişimi için yüksek risk altındadır.
Risk gruplarındaki herkes, iki yılda bir göz muayenesi yaptırmalıdır.
Glokom hastası çoğu insan, görme yetilerinin bir kısmını kaybetmeye başlayana kadar hastalığın belirtilerini fark etmez. Optik sinir lifleri glokomdan zarar gördükçe küçük kör noktalar oluşmaya başlayabilir. Pek çok insan, ciddi seviyede optik sinir hasarı meydana gelene kadar kör noktaların varlığını fark etmez. Sinirin tamamının hasar sebebiyle yok edildiği durumda ise kişi körleşir.
Akut açı kapanması glokomu adı verilen bir tür glokom, belirgin semptomlar üretir. Bunun nedeni, gözde hızlı bir basınç artışının olmasıdır. Bunlar, bu tip glokomun en yaygın semptomlarıdır. Bununla birlikte, her kişi semptomları farklı şekilde yaşayabilir. Belirtiler şunları içerebilir:
· Bulanık veya daralmış görüş alanı
· Gözlerde şiddetli ağrı
· Işıkların etrafında haleler veya "gökkuşakları" görmek
· Mide bulantısı
· Kusma
· Baş ağrısı
Akut açı kapanması glokomunun semptomları diğer göz problemlerinin semptomları ile benzerlik gösterebilir. Belirtilere sahip olduğunuzu düşündüğünüz durumlarda körlüğü önlemek için hemen bir göz doktorundan randevu alın.
Göz sağlığı uzmanınız, glokomu teşhis etmek için aşağıdaki testleri gerçekleştirebilir. Doktorunuz tıbbi geçmişiniz hakkında bilgi alacak ve göz muayenesi gerçekleştirecektir. Doktorunuz aşağıdaki testlerin de yapılmasını isteyebilir:
· Görme keskinliği testi. Yaygın kullanılan bu göz testi, çeşitli mesafelerden ne kadar iyi görebildiğinizi ölçer.
· Göz bebeği genişlemesi. Retinanın yakından incelenmesine olanak sağlamak için göz bebekleri göz damlasıyla genişletilir.
· Görsel alan testi. Bu test, bir kişinin yan veya çevresel görüş alanını ölçer. Periferik görmede kayıp, kişinin glokomu olduğu anlamına gelebilir.
· Tonometri. Bu standart test, göz içindeki sıvı basıncını ölçer.
Doktorunuz, sizin için en iyi tedaviyi aşağıdaki parametrelere dayanarak planlayacaktır:
· Yaşınız
· Genel sağlık durumunuz ve tıbbi geçmişiniz
· Hastalığınızın seviyesi
· Belirli ilaçlar, prosedürler veya tedavilere karşı hassasiyetiniz
· Hastalığınızın tahmini seyri
Glokom semptomları bazen başka durumlar veya hastalıkların semptomları ile benzerlik gösterebilir. Teşhis için her zaman doktorunuza danışın.
Glokom tam olarak iyileştirilememesine rağmen erken tedavi genellikle hastalığı kontrol altında tutabilir. Tedavi şunları içerebilir:
· İlaçlar. Bazı ilaçlar gözün daha az sıvı oluşturmasını sağlayarak, diğerleri ise sıvının gözden atılmasına yardımcı olarak basıncı düşürürerek tedavide kullanılabilir.
· Ameliyat. Ameliyatın amacı sıvının gözden çıkması için yeni açıklıklar oluşturmaktır.
· Lazer cerrahisi. Glokomu tedavi etmek için bir lazerin kullıldığı ameliyat türü.
· Tüp şantı. Sıvının boşaltılmasına yardımcı olmak için göze esnek bir plastik tüpün yerleştirildiği cerrahi prosedür.
Bazı durumlarda, glokomun ilerlemesini yavaşlatmak gerçekleştirilen tek ameliyat yeterli olmamaktadır. Bu gibi durumlarda, ameliyatı tekrarlamak ve / veya ilaçlarla tedaviye devam etmek gerekli olabilir.
Tedavi edilmediği durumlarda glokom kalıcı körlüğe neden olabilmektedir.
Glokomunuzun daha da kötüye gitmesini önlemek için, doktorunuzun tavsiyelerine uymanız önemlidir. Görme yeteneğinizin bir kısmını kaybetmişseniz, doktorunuzdan az gören kişilere yönelik verilen hizmetler, günlük aktivitelerinizde size yardımcı olabilecek cihazlar hakkında bilgi isteyin.
Belirtileriniz kötüleşir veya yeni belirtileriniz oluşursa doktorunuzu arayın.