Tüp ligasyonu (tüplerin bağlanması) nedir?
Tüplerin bağlanması veya tüp sterilizasyonu olarak da bilinen tüp ligasyonu, bir tür kalıcı doğum kontrolüdür. Tüp ligasyonu sırasında, hamileliği kalıcı olarak önlemek için fallop tüpleri kesilir, bağlanır veya bloke edilir.
Tüp ligasyonu, bir yumurtanın yumurtalıklardan fallop tüplerinden geçmesini ve spermin fallop tüplerinden yumurtaya gitmesini engeller. Prosedür adet döngüsünü etkilemez.
Tüp ligasyonu, doğumdan sonra veya sezaryen gibi başka bir abdominal cerrahi ile kombine biçimde herhangi bir zamanda yapılabilir. Çoğu tüp ligasyonu prosedürü geri alınamaz. Geri döndürülmeye çalışılırsa, büyük bir ameliyat gerektirir ve her zaman etkili değildir.
Tüp ligasyonu neden yapılır?
Tüp ligasyonu, kadınlar için en sık kullanılan cerrahi sterilizasyon prosedürlerinden biridir. Tüp ligasyonu hamileliği kalıcı olarak önler, bu nedenle artık herhangi bir doğum kontrolüne ihtiyacınız yoktur. Ancak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruma sağlamaz.
Tüp ligasyonu, özellikle fallop tüpleri çıkarılırsa, yumurtalık kanseri riskinizi de azaltabilir.
Ancak tüp ligasyonu herkes için uygun değildir. Prosedürün risklerini ve faydalarını tam olarak anladığınızdan emin olmak için doktorunuzla konuşun.
Doktorunuz ayrıca, rahim içi araç (RİA) gibi uzun etkili geri dönüşümlü kontraseptifler de dahil olmak üzere diğer seçenekler hakkında sizinle konuşabilir.
Tüp Ligasyonu Riski Midir?
Tüp ligasyonu, karnınızda kesiler yapılmasını içeren bir operasyondur. Anestezi gerektirir. Tüp ligasyonu ile ilişkili riskler şunları içerir:
- Bağırsak, mesane veya büyük kan damarlarında hasar
- Anesteziye tepki
- Yaranın yanlış iyileşmesi veya enfeksiyon
- Devam eden pelvik veya karın ağrısı
Tüp ligasyonundan kaynaklanabilecek komplikasyonları yaşama olasılığınızı artıran şeyler şunlardır:
- Pelvik veya abdominal cerrahi geçmişi
- Obezite
- Şeker hastalığı
Tüp Ligasyonu Öncesi Hazırlık
Tüp ligasyonu yaptırmadan önce, doktorunuz sizinle sterilizasyon isteme nedenleriniz hakkında konuşacaktır. Birlikte, karardan pişmanlık duymanıza neden olma riski olan faktörleri tartışacaksınız.
Doktorunuz ayrıca sizinle birlikte aşağıdakileri gözden geçirecektir:
- Geri dönüşümlü ve kalıcı doğum kontrol yöntemlerinin riskleri ve faydaları
- Ameliyatın detayları
- Sterilizasyon başarısızlığının nedenleri ve olasılığı
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önlemenin yolları
- Prosedürü yapmak için en uygun zaman
Doğumdan kısa bir süre sonra veya sezaryen sırasında tüp ligasyonu yaptırmıyorsanız, işlemden en az bir ay önce doğum kontrol kullanmayı düşünün ve tüp ligasyonu prosedürünüz gerçekleşene kadar güvenilir bir doğum kontrol yöntemi kullanmaya devam edin.
Tüp ligasyonu nasıl yapılır?
Tüp ligasyonu aşağıdaki biçimlerde yapılabilir:
- Göbek deliğinin altından küçük bir kesi kullanılarak vajinal doğum sonrası (mini laparotomi)
- Sezaryan sırasında
- Laparoskop ve kısa etkili genel anestezi (aralıklı tüp ligasyonu) kullanarak ayakta tedavi prosedürü olarak
Ameliyattan önce hamile olmadığınızdan emin olmak için hamilelik testi yaptırmanız istenebilir.
Ameliyat sırasında
Ayakta tedavi prosedürü olarak tüp ligasyonu yaptırıyorsanız, karnınızın gazla (karbon dioksit veya azot oksit) şişirilebilmesi için ya bir iğne sokulur ya da göbek deliğinizden bir kesi yapılır. Daha sonra karnınıza bir laparoskop yerleştirilir.
Çoğu durumda, doktorunuz karın duvarından özel aletler yerleştirmek için ikinci bir küçük kesi yapacaktır. Doktorunuz bu aletleri, tüplerin parçalarını tahrip ederek veya plastik halkalar veya klipslerle tıkayarak fallop tüplerini kapatmak için kullanır.
Vajinal doğumdan sonra tüp ligasyonu yaptırırsanız, doktorunuz muhtemelen göbek deliğinizin altında küçük bir kesi yaparak rahminize ve fallop tüplerinize kolay erişim sağlayacaktır. Bir sezaryen sırasında tüp ligasyonu yaptırırsanız, doktorunuz bebeği doğurmak için yapılan kesiyi kullanacaktır.
Ameliyattan sonra
Tüp ligasyonu sırasında gaz kullanılmışsa işlem bittiğinde gaz çıkarılacaktır. Aralıklı tüp ligasyonundan birkaç saat sonra eve gitmenize izin verilebilir. Doğumdan hemen sonra tüp ligasyonu yaptırmak genellikle hastanede daha uzun süre kalmayı gerektirmez.
Kesi yerinde biraz rahatsızlık hissedeceksiniz. Ayrıca aşağıdakileri yaşayabilirsiniz:
- Karın ağrısı veya kramp
- Yorgunluk
- Baş dönmesi
- Gaz veya şişkinlik
- Omuz ağrısı
İşlemden 48 saat sonra banyo yapabilirsiniz, ancak kesi bölgesini zorlamaktan veya ovalamaktan kaçının. Banyodan sonra bölgeyi dikkatlice kurulayın .
Doktorunuz size bunun güvenli olduğunu bildirene kadar ağır kaldırmaktan ve cinsellikten kaçının. Kendinizi daha iyi hissetmeye başladığınızda normal aktivitelerinize kademeli olarak dönebilirsiniz. Dikişleriniz çözülecek ve alınması gerekmeyecektir. Bir kontrol randevusuna ihtiyacınız olup olmadığını öğrenmek için doktorunuza danışın.
Düzgün iyileşmediğinize dair endişeleriniz varsa doktorunuzu arayın. Aşağıdaki durumlarda hemen doktorunuzu arayın:
- 38 C veya daha yüksek ateş
- Bayılma
- 12 saat sonra devam eden veya kötüleşen şiddetli karın ağrısı
- Kanama
- Yaradan kötü kokulu akıntı
Tüp Ligasyonu Sonuçları
Tüp ligasyonu, kalıcı doğum kontrolünün güvenli ve etkili bir şeklidir. İşlemden sonraki ilk yıl içinde tüp ligasyonu gerçekleştirilmiş 100 kadından 1'inden azı hamile kalmaktadır. Genç yaşta tüp ligasyonu yaptırmak işlemin başarısızlık riskini arttırabilir.
Tüp ligasyonu yaptırdıktan sonra hamile kalırsanız, dış gebelik geliştirme riski vardır. Bu, döllenmiş yumurtanın uterusun dışına, genellikle bir fallop tüpüne implante edilmesi anlamına gelir. Dış gebelik acil tıbbi tedavi gerektirir. Hamilelik normal bir şekilde doğuma doğru devam edemez. Tüp ligasyonundan sonra hamile kaldığınızı düşünüyorsanız, derhal doktorunuza başvurun.
Tüp ligasyonunun geri döndürülmesi mümkün olsa da, geri alma prosedürünün karmaşık olduğunu ve her zaman işe yaramayacağını unutmayın.
