Prostatit Hastalığı Nedir? Kimlerde Görülmektedir?
Prostatit, mesanenin altında oluşan ceviz büyüklüğündeki bezler olan prostat bezinin şişmesi ve iltihaplanmasına denilir. Erkeklerde görülen bir rahatsızlıktır ve prostat bezi, spermi besleyen ve taşıyan sıvıyı(meni) üretmektedir. Belirtileri genellikle ağrılı veya zor idrara çıkmayla anlaşılır. Diğer belirtileri kasık, pelvik bölge veya cinsel organlarda ağrı ve bazen grip tarzı belirtileri içerebilmektedir.
Prostatit geniş bir yaş skalasını içermektedir. Her yaştan erkeği etkilemektedir, ancak 50 yaş ve altındaki erkeklerde olma ihtimali daha yüksektir. Birkaç nedeni vardır ve her vakanın prostatit olma nedeni belirlenemez. Enfeksiyon kaynaklıysa genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Tanısına göre prostatit yavaş veya aniden ortaya çıkabilmektedir. Kendi başına veya tedavi yardımıyla iyileştiği durumlar vardır. Bazı prostatit türleri uzun süre sürebilir ve tekrarlayabilir(kronik prostatit).
Prostatis Oluşma Nedenleri
Bakteri suşları(bakteri mikroorganizmalarının alt grubu) genellikle akut bakteriyel prostatit oluşumunda etkilidirler. İdrardaki prostatınıza sızan bakteriler, enfeksiyonu oluşturur. Tedavi etmek için antibiyotikler kullanılır, bakterilerin ortadan kaldırılmaması prostatın tekrarına neden olabilir ve tedavisi zorlu geçebilir.
Alt üriner sistemdeki ameliyat veya sinir hasarı, bakteriyel enfeksiyonun nedeni olmasa da, hastalığa katkıda bulunabilir. Birçok prostatit vakasında neden bulunamamıştır. Prostatitin akut görülme ihtimali, kroniğe göre çok düşüktür ve yaygın değildir.
Prostatit Belirtileri
İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi (dizüri)
Top sürme veya tereddütlü idrara çıkma gibi idrar yapma zorluğu
Özellikle geceleri sık idrara çıkma (noktüri)
Acil idrara çıkma ihtiyacı
Bulanık idrar
İdrarda kanama
Karın, kasık veya alt sırtta ağrı
Skrotum ve rektum (perine) arasındaki bölgede ağrı
Penis veya testislerde ağrı veya rahatsızlık
Ağrılı cinsel faaliyet
Grip benzeri belirtiler (bakteriyel prostatit ile birlikte)
Risk Faktörleri
- Genç (daha yoğun) veya orta yaşlı olmak
- Daha önce prostatit geçirmiş olmak
- Mesanede veya meni ve idrarı penise (üretra) taşıyan tüpte enfeksiyon olması
- Bisiklete binme veya ata binme yaralanması gibi pelvik travmaya sahip olmak
- Mesaneyi boşaltmak için üretraya yerleştirilmiş bir tüp kullanma (idrar kateteri)
- HIV/AIDS'e sahip olmak
- Prostat biyopsisi geçirmiş olmak
Prostat şu sonuçları doğurabilir:
- Kanda bakteriyel enfeksiyonu (bakteriyemi)
- Testisin arkasına bağlı sarmal tüpün iltihaplanması (epididimit)
- Prostatta irin dolu boşluk (prostatik apse)
- Kronik prostatit ile ortaya çıkabilecek meni anormallikleri ve kısırlık
Prostatit Hastalığına Tanı Koymak
İdrar testleri: Enfeksiyonun belirtilerini analiz edebilmek için doktorunuz idrar tahlili isteyebilir ve laboratuvara gönderilebilir.
Kan testleri: Enfeksiyon belirtileri ve diğer sonuçlar için kan örnekleri incelenebilir.
Prostat sonrası masaj: Nadir durumlarda doktorunuz prostatınıza masaj yapabilir ve salgıları test edebilir.
Görüntüleme testleri: BT taraması veya sonogram ile idrar yolunuz ve prostatınız görüntülenebilir. CT tarama görüntüleri, düz X ışınından daha ayrıntılı bir inceleme sağlar. Bir sonogram; bir ultrason tarafından üretilmiş görsel bir görüntüdür.
Prostatit Türleri
Akut bakteriyel prostatit: Genellikle yaygın bakterilerin neden olduğu bir tiptir ve aniden başlar.Ateş, titreme, mide bulantısı, kusma gibi grip benzeri belirtilere neden olur.
Kronik bakteriyel prostatit: Prostite neden olan bakteriler ortadan kaldırılmadığında tekrar eden ve tedavisi zor olan enfeksiyonlara neden olunabilir. Kronik prostatit nöbetleri herhangi bir belirtiyi içermeden de meydana gelebilir veya sadece küçük belirtileri içeriyor olabilirsiniz.
Kronik prostatit/kronik pelvik ağrı sendromu: Bakteri kaynaklı olmayan, en yaygın prostatit rahatsızlığıdır. Bazı erkeklerde belirtilerin gerçekleşmesi zamanla aynıdır,ancak diğerleri için belirtiler giderek daha az şiddetli olma eğilimindedir.
Asemptomatik inflamatuar prostatit: Bu prostatit tipinde de belirti gözükmez ve genellikle farklı rahatsızlıklar için test yapılırken tesadüfi bulunurlar.
Prostatit Rahatsızlığının Tedavisi
Antibiyotikler: Doktorunuz enfeksiyon içeriği var ise bakteri türüne göre ilacınızı belirleyecektir. Sık reçete edilen bir tedavidir. Şiddetli belirtiler olduğu durumlarda intravenöz(IV) antibiyotikler kullanılabilir. Muhtemelen dört ila altı hafta boyunca oral antibiyotik kullanımı önerilecektir, ancak kronik bir prostatit tipine sahipseniz, daha uzun tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Alfa blokerler: Bu ilaçlar mesane boynunu ve prostatınızın mesanenizle birleştiği kas liflerini gevşetmeye katkı sağlar. Bu tedavi ağrılı idrara çıkma gibi belirtileri önleyebilir.
Anti-inflamatuar ajanlar: Steroid olmayan antienflamatuar(iltihap giderici) ilaçlar sizi daha rahat ettirebilir.
Alternatif Tedavi Yöntemleri
Biyolojik geri bildirim: Kaslarınızın gevşetilmesi de dahil olarak belirli vücut fonksiyonlarını ve tepkilerini kontrol ederek ölçmeyi öğretmek için, izleme ekipmanından gelen sinyallerin kullanılması sürecidir.
Akupunktur: Vücudunuzun belirli noktalarına, farklı derinliklerde çok ince iğneler sokmayı içeren tedavi biçimidir.
Bitkisel ilaçlar ve takviyeler: Bilimsel bir kanıtı olmasa da,otlar ve takviyelerin prostatit tedavisi için kullanıldığı biliniyor. Özellikle yeşil çay, soğan ve diğer bitkilerde bulunan kimyasal olan çavdar otu(cernilton), ve testere palmetto bitkisinin özü bulunur.
Yaşam stilinizi ve beslenme biçiminizi değiştirme
- Ilık sıcaklıkta banyo yapmaya çalışın ve oturarak(oturma banyosu) duş alın.
- Alkol, kafein ve baharatlı içerikli gıda ve içecekleri, mesanenizin sağlığı için tüketmeyin.
- Uzun süreli oturma veya bisiklete binme gibi prostatınızı tahriş edebilecek aktivitelerden kaçının.
- Daha fazla idrara çıkmanızı ve bakterilerin mesanenizden atılmasına yardım olması için, bol bol sıvı tüketin. Tükettiğiniz sıvıların kafeinsiz olmasına özen gösterin.
Prostatit Prostat Kanseri Yapar mı? Kanser Belirtisi Midir?
Prostatit kanser hücresi taşımaz, iyi huyludur ve kanser riskinizi arttırmaz. Prostatitten kaynaklanan iltihaplanma bazen kandaki prostata özgü antijenlerin(PSA) seviyesini yükseltebilir. Yapılacak farklı testler kanserden bağımsız olarak, yüksek PSA sevilerine neyin neden olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
Ne Zaman Doktoru Görmeliyim?
Şu belirtileri görürseniz mutlaka doktorunuzla ya da rahatsızlığınızla ilgilenecek branşta bir uzmanla iletişime geçin:
- İdrarınızda veya meninizde kanama
- İdrar yapma zorluğu
- Sık idrara çıkma (idrar kaçırma)
- İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında ağrı.
