Karın ağrısının, bazıları çok ciddi olabilen birçok nedeni vardır. Karın ağrısı hissi, karın bölgenizdeki hergangi bir organdan veya sindirim sisteminizin dışında bir kaynaktan geliyor olabilir. Karın ağrınızın sebebi açıklanamıyorsa, ağrı sürekli devam ediyorsa veya çok şiddetli ise tıbbi yardım alın.
Karın ağrısı, karın bölgesinin herhangi bir yerinde – kaburgalarınız ve pelvisiniz arasında – oluşabilen rahatsızlıktır. Karın ağrısını genellikle “mide ağrısı” ile karıştırılır, ancak ağrı karnınızdaki başka organlardan da geliyor olabilir.
Karnınız aşağıdaki organlara ev sahipliği yapar:
Yukarıdaki organların hepsi sindirim sisteminizdeki organlardır, ancak ağrı karın duvarınızdan ya da karnınızdaki deri, kaslardan da kaynaklanabilir. Ve bazen karnınızda hissettiğiniz ağrı göğsünüz, pelvisiniz veya sırtınız gibi başka bir yerden geliyor olabilir.
Karın ağrısı birçok farklı şekilde oluşabilir ve birçok anlama gelebilir.
Yaşadığınız karın ağrısı aşağıdaki tipte olabilir:
Sonuç olarak, karın ağrısı, yalnızca sizin tanımlayabileceğiniz öznel bir semptomdur.
Hemen hemen herkes hayatının bir noktasında karın ağrısı yaşamaktadır. Çoğu zaman, karın ağrısı ciddi değildir ve kendi kendine iyileşir. Bununla birlikte, karın ağrısı ciddi bir hastalık belirtisi veya hatta acil bir durum olabilir. Karın ağrısı, acil servis ziyaretlerinin %5'inden sorumludur.
Karnınız birçok organa ev sahipliği yaptığı için, doktorunuz ağrıyı hissettiğiniz net olarak keşfederek ağrınızın türünü belirlemek isteyebilir. Doktorlar genellikle karnınızı dört bölüm şeklinde inceler. Ağrınızın aşağıdaki bölgelerden hangisinde olduğu önem taşır:
Karın ağrısının yeri, tek faktör olmasa da karın ağrınızın tedavisi için önemli bir ipucudur. Hangi organların karın ağrısına neden olduğunu gösterebilir. Örneğin, karnın sağ üst kısmındaki ağrı, karaciğerinizde veya safra kesenizde bir sorun olduğunu gösterebilir.
Bununla birlikte, doktorunuz karın ağrınızın nasıl hissettirdiği, ne sıklıkta bu ağrıyı yaşadığınız ve karın ağrısının ne kadar şiddetli olduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyecektir. Bu bilgiler doktorunuza ne tür bir problemle karşı karşıya olabileceğinize dair ek ipuçları verecektir.
Karın ağrısının birçok nedeni vardır. Karın ağrısı sindirim, yaralanma, enfeksiyon veya hastalık ile ilgili olabilir. İçerideki bir organdan veya karın duvarınızdaki kaslardan, deriden kaynaklanabilir. Veya yakınlardaki başka bir yerden yayılmış olabilir.
Doktorunuz, karın ağrısının nedenini belirlemek için ağrınız hakkında size ayrıntılı sorular soracaktır. Ağrının ne kadar kötü hissettirdiği, her zaman ağrının nedeninin ciddi olduğunu göstermez. Bazı yaygın, geçici koşullarda karın ağrısı yoğun olabilir ve yaşamı tehdit eden bazı koşullarda ise ağrı hafif hissedilebilir.
Karın ağrısının çoğu nedeni geçicidir ve ciddi değildir. Sindirim, menstrüasyon veya bir virüs enfeksiyonu sonucunda karın ağrınız oluşmuş olabilir. Örneğin:
Yemekten sonra oluşan karın ağrısı şunlardan kaynaklanabilir:
Organlarınızdaki tahriş veya enfeksiyon geçici iltihaplanmaya neden olabilir, örneğin:
Adet dönemlerin, aşağıdaki sebepler nedeniyle ara sıra ağrı yaşayabilirsiniz:
Bazen karın ağrısı, tedavi gerektirecek ciddi bir tıbbi duruma işaret eder. Karnın farklı bölgelerindeki ağrı, farklı organların tutulduğunu gösterebilir. Örneğin:
Sağ üst karnınız karaciğerinize, safra kesesine ve safra kanallarına ev sahipliği yapar. Sağ böbreğiniz de bu bölgede bulunur. İnce ve kalın bağırsağınızın ilk bölümleri de buradan geçer.
Sağ üst karın ağrısı büyük olasılıkla karaciğer hastalığı veya safra kesesi hastalığı ile ilişkilidir, örneğin:
Ayrıca oniki parmak bağırsağınızda, yükselen kolonda veya sağ böbreğinizde aşağıdaki gibi lokalize bir sorun olabilir:
Sol üst karnınız midenize, pankreasınıza ve dalağınıza ev sahipliği yapar. Sol böbreğiniz karın boşluğunuzun arkasında, kalbiniz ve sol akciğeriniz ise hemen üstündedir.
Sol üst karın ağrısı şu anlamlara gelebilir:
Ağrı göğsünüzden kaynaklanıyorsa, aşağıdakiler sebep olabilir:
Alt karnınız ince bağırsağınızın ve kalın bağırsağınızın büyük bir kısmını içerir. Buradaki ağrının büyük olasılıkla gastrointestinal hastalıklarla ilişkili olması muhtemeldir. Alt karın ağrısı ayrıca üreterleriniz, yumurtalıklarınız veya rahminiz ile de ilgili olabilir.
Karın bölgesiyle ilişkili alt karın ağrısının nedenleri şunlardır:
Pelvik organlardan kaynaklanan alt karın ağrısı şunlardan kaynaklanabilir:
Özellikle sol alt karnınızda olan ağrı, çoğunlukla kolonun divertikülozu ve divertiküliti ile ilişkilidir. Divertikül (bağırsak duvarında küçük çıkıntılar) kolonunuz boyunca oluşabilir, ancak genellikle sol alt kısımda gelişirler.
Özellikle sağ alt karnınızda olan karın ağrısı, apandisit ile ilgili olabilir. Sağ alt karın ağrısının nedeni apandisit veya daha nadiren apendiks kanseri olabilir.
Karın ağrısının diğer genel nedenleri şunlardır:
Akut karın ağrısı genellikle birkaç saat ila birkaç gün içinde düzelir. Kronik karın ağrısı ise aralıklı (epizodik) olabilir, yani gelip gidebilir. Bu tür ağrı haftalar, aylar, hatta yıllar boyunca mevcut olabilir. Bazı kronik durumlar, zamanla giderek kötüleşen progresif (ilerleyici) ağrıya neden olur.
Akut karın ağrısına neden olan çeşitli durumlara genellikle diğer semptomlar eşlik eder. Akut karın ağrısının nedenleri, herhangi bir tedavi olmaksızın çözülen küçük durumlardan ciddi tıbbi acil durumlara kadar değişebilir, bu nedenlerden bazıları:
Kronik karın ağrısının spesifik nedenini belirlemek genellikle zordur. Semptomlar hafif ila şiddetli arasında değişebilir, ağrı gelip gidebilir, ancak zamanla kötüleşmesi şart değildir. Kronik karın ağrısına neden olabilecek durumlar şunlardır:
Zamanla sürekli kötüleşen ve genellikle diğer semptomların eşlik ettiği karın ağrısı genellikle ciddidir. Progresif karın ağrısının nedenleri şunlardır:
Karın ağrısı ile ilişkili daha ciddi durumlardan bazıları şunlardır:
Doktorunuz size ağrınız hakkında ayrıntılı sorular soracaktır. Şunları bilmek isteyeceklerdir:
Cevaplarınızdan, doktorunuz acil tedaviye ihtiyacınız olup olmadığını belirlemeye çalışacaktır. Bazen doktorunuz ağrınızın geçici olduğunu ve ciddi olmadığını hemen söyleyebilir. Bazen daha ciddi bir durumdan şüphelenebilirler ve bazı testler yapmak isteyebilirler. Ağrınız azalabilir veya daha fazla araştırma için geri dönmeniz gerekebilir.
Karın ağrısının çok çeşitli nedenleri ve tedavileri vardır. Safra taşı veya apandisit gibi bazı durumlar ameliyat gerektirebilir. Ülserler veya enfeksiyonlar gibi diğer durumlar ise ilaçla hafifletilebilir. Ve bazen, karın ağrısı geçene kadar bir mide gribi veya böbrek taşı nöbeti atlatmanız gerekebilir.
Karın ağrınıza neyin sebep olduğunu bilmediğiniz durumlarda, özellikle karın ağrınız kendi kendine geçmiyorsa, nedeni keşfetmek önemlidir. Hafif vakaların bile ciddi nedenleri olabileceğini unutmayın. Ancak, karın ağrınızın sindirimle ilgili bir problemden kaynaklı olduğu konusunda bir fikriniz varsa, kendinizi aşağıdakilerle tedavi ederek başlayabilirsiniz:
Karın ağrınızın nedeni açıklanamıyorsa, ağrı kalıcıysa, şiddetliyse veya hamileyseniz daima doktorunuza görünün.
Ayrıca, karın ağrınıza aşağıdaki belirtilerden herhangi biri eşlik ediyorsa doktorunuza görünün:
Karın ağrısına o kadar çok şey neden olabilir ki, bu ağrıyı zaman zaman hepimizin yaşaması kaçınılmazdır. Gaz ve hazımsızlık, adet krampları ve hatta gıda zehirlenmesi, grip gibi yaygın nedenler anında fark edilebilir. Diğer nedenler ise daha gizemli olabilir. Bazı durumlarda karın ağrısı, şüphelenilmeyen veya ciddi bir durumun işaretidir.
Doktorunuz, özellikle nedenini açıklayamıyorsa, karın ağrınızla daha fazla ilgilenecektir. Karın ağrısının yaygın nedenlerin tedavisi genellikle kolaydır ve durumunuzun teşhis edilmesi rahatlama bulmanıza yardımcı olabilir. Karın ağrınız hiç hafiflemiyorsa, sürekli tekrarlıyorsa veya kötüleşiyorsa mutlaka doktorunuza görünün.