Çoğu zaman kas-iskelet sistemi yaralanmaları birkaç hafta içinde iyileşmeye başlar, ancak bazı yaralanmalar doğası gereği kronik hale gelmekle tehdit edecek kadar yavaş iyileşme belirtileri gösterir. Bu durumlarda, iyileştirici özellikleri uyarmak için gittikçe daha fazla tıp doktoru tarafından platelet zengin plazma (PRP) enjeksiyonları kullanılmaktadır.
Plateletten Zengin Plazma (PRP) nedir?
PRP enjeksiyonları 20 yılı aşkın süredir kullanılmakta olmasına rağmen yakın dönemde standart bir tedavi seçeneği haline gelmiştir. Kan beyaz, kırmızı kan hücrelerini ve plazmayı içeren bir sıvıdır. Plateletler, "büyüme faktörleri" adı verilen belirli proteinleri oluşturarak kanın pıhtılaşmasında ve bir yaralanmanın iyileşmesinde önemli bir rol oynar. Platelet zengin plazma, normal kana göre 5-10 kat daha fazla büyüme faktörü içerir. Büyüme faktörleri TGF-B (bağ dokusunu artırır), PDGF (onarım fonksiyonları için kök hücreleri çeker), epidermal büyüme faktörü (bağ dokusu büyümesini uyarır), vasküler endotelyal büyüme faktörleri ve fibroblast büyüme faktörü-2 (oksijen ve besin akışını uyarır) içerir ve kronik olarak yaralanan vücut bölgelerinde bu faktörler ya tamamen yoktur ya da miktarları büyük ölçüde azalmıştır.
Fizik Tedavide Plateletten Zengin Plazma Enjeksiyonları Ne İşe Yarar?
PRP tedavisi, hastanın kendi kanını ilaç olarak kullanır. Kan santrifüje yerleştirilip döndürülür ve ayırma işlemi gerçekleşir. Trombositlerle konsantre edilen plazma, yaralı dokuya enjekte edilir. Enjeksiyon, konsantre plazma karışımının doğru bir şekilde yerleştirilmesini sağlamak için genellikle ultrason görüntüleme ile yönlendirilir.
PRP enjeksiyonları tendinit, osteoartritik eklemler, akut kas ve bağ yaralanmaları, cerrahi hastalar ve kırıklar dahil olmak üzere bir çok yaralanma ve durumda uygulanmaktadır.
Plateletten Zengin Plazma Enjeksiyonundan Sonra Ne Beklenmeli?
Hastalar enjeksiyondan sonra biraz ağrı hissedebilirler. İşlem invazivdir ve yaralı dokuya bir plazma karışımı enjekte edilir. Enjeksiyon dokuda travmaya neden olur. Plazma karışımı, yaralanma bölgesindeki sıvının hacmini arttırır ve bu hacim artışı, ağrı sinyalini beyne taşıyan sinir için tahriş edici olabilecek bir basınç artışına neden olabilir. Sonuç olarak, enjeksiyondan kaynaklanan travma ve artan basınç, birkaç gün süresince ağrıya neden olabilir. Çoğu durumda, ilk iyileşme belirtilerinin ortaya çıkması bir-iki hafta sürer.
Platelet Zengin Plazma Enjeksiyonu Sonrası Rehabilitasyon
PRP enjeksiyonunu takiben, bir fizik tedavi uzmanı tarafından tasarlanmış kapsamlı bir rehabilitasyon programının uygulanması hastadan istenilebilir. Başlangıçta, program enjeksiyondan sonra akut olarak gelişen semptomları tedavi edecektir. Programın ikinci aşaması, egzersiz yoluyla yaralanma bölgesine daha fazla kan akışını teşvik ederek iyileşme sürecini geliştirecektir. Hasta hasarlı dokunun iyileşmesine göre ilerleyecek bir program gerçekleştirecektir. Farklı esnemeler ve güçlendirme egzersizleri, doku iyileşirken yeni hücrelerin uygun şekilde yönlendirilmesini sağlayacaktır. Rehabilitasyon programının son aşaması, tam işleve dönüşü teşvik etmek için güç ve dayanıklılığın geliştirilmesine yönelik olacaktır.
