Her kişinin gözünde şeffaf ve elastik bir mercek yapısı vardır ve bu lens, yakın ve uzak görüşü sağlayan bir mekanizmaya sahiptir. Esnekliği sayesinde şekil değiştirerek gördüğümüz farklı mesafelere ulaşıp odaklanabilir. Bu sayede hem uzak hem yakın görüşümüz net biçimde algılanır.
Yaş faktörüyle beraber gözdeki doğan lensin yapısının değişmesi ve eskisi gibi yakın görüşe odaklanamaz ve esnekliğini yitirir. İleri yaşlarda ise saydamlık özelliğini yitirir ve katarakt gelişmektedir.
Bir insanın doğal göz lensinin yaklaşık 40 yıl içerisinde esnekliğini kaybetmesiyle yenisiyle değişmesini kabul eder bir yapıya sahiptir. Doğal lensimizin deforme olmasıyla, akıllı lens adı verilen yapay bir mercek yerleştirilmesi görüşü eski haline döndürecektir. Yeni lensiniz hem mesafeye, hem orta mesafe hem de yakın görüşünüzde keskinlik sağlar ve kişinin tüm mesafelerde odaklanabilmesini sağlayacak görüşü kazandırır. Göz numaranız akıllı lens kullanımıyla stabilize edilir ve hiç ilerlemez. Bununla beraber lens takılan gözde katarakt oluşumu da görülmemektedir.
Akıllı lensler normal kontakt bir lens gibi takılabilirler; ameliyat veya cerrahi bir işlem gerektirmeden, kullanıcı tarafından kolaylıkla kullanılırlar. Göz küresinin üzerine oturtularak, mevcut teknolojinin kullanımının mikro versiyonlarını içerirler.
Akıllı lensin gelişmiş versiyonları, mevcut lense ek olarak elektronik bir lens ve cerrahi işlem gerektirir. Göze, katılaştıkça lens kapsülü ile kaynaşan sıvı enjekte edilir. Akıllı mercek aynı teknolojik özelliklere sahip olsa da, diğer lenslere göre daha sağlam ve kalıcıdır. Yapay lens, ışığı retinaya doğru odaklar ve vizyonu esnek biçimde iyileştirir. Bir yandan normal lensler kadar kullanımları kolay ve rahattırlar. Enerji toplamak amacıyla kullanılan lenslerdir. İki sensörlü elektrik gücüne dayalı çalışırlar; ışığı elektrik gücüne çevirmek için güneş enerjisi ve yanıp sönmenin mekanik göz hareketini elektirk gücüne dönüştürmek için piecoelektrik sensörler olarak.
Akıllı mercek genellikle 40 yaş ve üstü, uzak ve yakını görmekte problem yaşayan ve kalıcı bir çözüm üretmek isteyen hastalarımız için müsait bir yöntemdir. Akıllı lensin takıldığı her bir göz hem uzağı hem de yakını görebilecek görüşe sahip olur. Göz numarasının artmaması ve katarakt oluşumunu engellemesi açısından ileri yaşta kişilerce kullanılması muhtemeldir. 35- 40 yaş arası da eğer göz numarası çok yüksekse, akıllı mercek düşünebilir.
Göz lazer ameliyatı olmuş fakat göz içi lenslerinde defarmasyon yaşamış kişiler de eğer görme kaybı, uzak ve yakını görme sorunları yaşayabilirler. Bu kişiler akıllı lensi tercih edebilirler. Kişide katarakt oluşumu mevcutsa ve katarakt ameliyatı sonrası hem uzağı hem yakını gözlüksüz görmek istiyorsa akıllı lens tercih sebebi olacaktır.
Gözlerin her biri ayrı günlerde yaklaşık 10 dakika süren bir işleme tabi tutulur. Gözler, göz damlası ile uyuşturulur. Genel anestezi, sedasyon veya hastaneye yatış gerekli değildir. Ağrısız bir operasyon olan akıllı mercek yerleşimi, gözdeki lens tutucuya takılmaktadır. Ameliyat sonrası gözlerde bandaj olabilir ve taburcu olarak evde dinlenmesi beklenir. Göz bandajı bir gece kalır ve ertesi gün bandaj gözden çıkartılır. Hasta ameliyat sonrası aynı günde görmeye başlar. Birkaç gün sonrasında aynı işlem diğer göze uygulanır ve işlem tamamlanmış olur.
Monofokal mercekler, görüşünüzün tek bir mesafede- yakın, orta, uzak- bir odak sağlarlar. İki mesafede görebilmeniz için farklı lens seçenekleri bulunmaktadır ve buna monovizyon denmektedir.
Şu durumlarda monofokal lens kullanımı uygundur:
Yakın ve uzağın benzer şekilde iyi görüş sağlandığı lens türü çok odaklı lenslerdir. Mercek boyunca değişen noktalarda birkaç farklı optik güç kullanan çok odaklı mercekler, doğru mesafeyi yakalamak için gerekli hareket sistemleri ve göz kaslarıyla ortak paydada çalışır. Her iki göze de implante edildiklerinde çok daha iyi sonuç veren merceklerdir.
-Geri dönüş yapan hastalara göre; lenslerin implante edildikten sonra ki günlerde, rutin faaliyetlerine devam ettikleri ve gözlük takmalarına gerek olmadığını söyledikleri saptanmıştır.
-Çok odaklı lensler keskin ve net şekilde uzağı ve yakını görme açısı sunabilir, bilgisayar başında çalışıyorsanız özellikle çok odaklı lenslerin tercih edilmesi önerilir.
– Geceleri ışıklara bakarken bir tür ışık hüzmesi veya parlamanın meydana geldiği ayrıca lensi tercih edenlerce bilinmektedir. Fakat çoğu zaman hastalar bunun kısa süreli bir eylem olduğu ve alışabilecekleri bir şey olduklarını iddia ettikleri görülmüştür.
– Loş ışıklı bir ortamda okuma yapmak bu lens türü için kontrasttan dolayı olumsuz bir görüş sağlayabilir. Bununla beraber, lens ameliyatı geçirmiş ya da geçirmemiş de olsanız, loş ışıkta okuma yapmak gözleriniz için her durumda zararlıdır.
Uzak, orta ve yakın mesafelere net görüş sağlayan kalıcı lensler akıllı merceklerdir.
En önemli özelliği orta mesafe netliği sağlaması olan akıllı lensler, çeşitli alanların kullanımında konfor alanı yaratır. Bilgisayar kullanım mesafesi, televizyon izleme mesafesi gibi önemli kullanım noktalarında mesafelerin görüşü fazlasıyla nettir.
Bununla beraber, çok odakla lenslerde kişinin görüşüne engel olan faktörlere göre tedavi ve lens biçimi belirlenir. Miyop, hipermetrop, astigmat gibi çeşitli bozukluklar için ve göz yapınıza ayrı biçimde lens tedavisi uygulanır.